In deze geweldige roman Muidhond beschrijft psychologe Inge Schilperoord de innerlijke worstelingen van een pedofiel die een beter mens wil worden.
De auteur laat haar roman beginnen op de dag dat haar hoofdpersonage de vrijheid terugkrijgt.
Jonathan is beschuldigd van pedofiele handelingen, maar bij gebrek aan bewijzen is hij vrijgesproken. Met de bus keert hij terug naar het vissersdorp waar hij met zijn moeder en oude hond Milk samenleeft. De wijk ligt er desolaat bij. De krakkemikkige huizen zullen worden gesloopt en de meeste bewoners hebben hun intrek al genomen in de nieuwbouwwijk aan de andere kant van het plaatsje. Alleen in de buurwoning is er beweging. Daar blijken een moeder en haar jonge dochtertje hun intrek te hebben genomen. De vrouw werkt lange uren en laat het meisje aan haar lot over.
Met dit gegeven zit de spanning er meteen in. Jonathan wil kost wat kost een beter mens worden en past de oefeningen van de gevangenispsycholoog rigoureus toe, maar de nabijheid van het meisje troebleert hem vanaf het eerste ogenblik.
Thuis legt Jonathan zichzelf een strikt kader op. Hij regelt zijn dagplanning tot op de minuut, waardoor elke handeling een lading krijgt – alles wat hij onderneemt moet verboden gedachten op afstand houden. ’s Ochtends gaat hij werken in de fabriek en als hij thuiskomt, doet hij de was en de plas en ontfermt hij zich over zijn moeder. Zij is dolgelukkig dat haar zoon weer thuis is, maar over wat hij met het vorige buurmeisje gedaan heeft – de reden van zijn arrestatie – rept ze met geen woord, hoewel uit alles blijkt dat ze op de hoogte is. Dat maakt de interactie tussen moeder en zoon erg gespannen.
Een band met andere volwassenen heeft Jonathan niet. In de fabriek mijden ze hem. Contact met het buurmeisje daarentegen blijft niet uit. Zij is dol op Jonathans hond Milk en zodra ze kan, komt ze het dier knuffelen. Als Jonathan van een uitstap naar de duinmeertjes terugkeert met een enorme muidhond – een vis uit de karperfamilie – is het hek helemaal van de dam. Het meisje dringt zelfs zijn kamer binnen om de vis te komen bewonderen. Dwangmatig klampt Jonathan zich vast aan de methodes uit zijn werkboek, maar de verleiding neemt steeds grotere proporties aan.
De auteur laat het verhaal op een noodlottige, onverwachte manier eindigen.
Inge Schilperoord ontrafelt in dit boek de psychologie van Jonathan op een meesterlijke wijze.Ze wekt medeleven op voor Jonathan, hoe fout zijn gedachten ook zijn. Ze schrijft ingehouden en tegelijkertijd heel invoelend. Je wordt meegezogen in zijn strijd en in zijn lijden om een beter mens te worden. Je bent getuige van zijn demonen en van de vele pogingen om ze te bedwingen.
Toen ik het boek sloot kon ik niets anders voelen dan tristesse en lijden maar ook een groot mededogen voor Jonathan.
ANKLAGET
Deense film van Jacob Thuesen
2004, 103min
Heb je opgehouden je vrouw
te slaan? Als je deze vraag beantwoordt, dan beken je. Als je neen antwoordt,
dan is het alsof je haar nog steeds slaat. Wat ik ook doe of zeg, ik zal altijd
schuldig lijken. Dit
zijn de woorden van Henrik, het hoofdpersonage in Anklaget (bekend onder
de Engelse titel Accused).
Incest is het thema in deze film van Jacob
Thuesen. De zwemleraar Henrik is een zwijgzwame veertiger. Samen met zijn
echtgenote Nina, een secretaresse, heeft hij een gelukkig huwelijksleven. Daar
komt echter verandering in als hun dertienjarige dochter Stine haar vader
beticht van incest. Henrik belandt in de cel, krijgt een proces en wordt
vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs.
Anklaget wordt volledig gezien vanuit het
perspectief van de vader, wat de kijker doet twijfelen over diens schuld of
onschuld. De film belicht de gevolgen voor iemand die beschuldigd wordt, de gevolgen voor het gezin
en voor de omgeving.
JAGTEN
Deense film van Thomas Vinterberg
2012, 111min
Vijftien jaar na Festen (incestthema) behandelt Thomas Vinterberg met Jagten (De Jacht) het thema pedofile. Van in het begin van het verhaal blijkt de vermeende pedofiel volledig onschuldig.
De film gaat vooral over hoe een vaag gerucht kan aanzwellen tot een heuse heksenjacht. Of concreter: hoe de aimabele, pas gescheiden kleuterleider Lucas plots door een hele gemeenschap wordt gebrandmerkt als pedofiel, zelfs al is er daarvoor geen enkel tastbaar bewijs. Vinterberg focust op massapsychologische processen, met Lucas als opgejaagd wild en diens gemoedelijke Deense dorp als jachtgebied. De jacht vormt een subtiele rode draad door het verhaal : de jacht die een hechte gemeenschap uiteen drijft en de jacht als bindmiddel.
Vinterberg toont hoe een klein vonkje een fors uitslaande brand kan veroorzaken. Dat vonkje is in dit geval een leugentje van de kleine Klara, het zesjarige buurmeisje met wie Lucas soms naar school wandelt maar dat hem plots van seksueel misbruik beschuldigt wanneer ze zich door hem in de steek gelaten voelt. Aangezien kinderen nooit zouden liegen over ‘zulke dingen’ gelooft iedereen Klara op haar woord, met als gevolg dat Lucas wordt ontslagen, op straat aangekeken en uitgescholden en uiteindelijk iedereen kwijt raakt.
kinderen van plegers